گردش یک زمین حولِ نزدیک ترین ستاره به ما
به گزارش مجله سلو بلاگ، گروهی بین المللی از محققان اعلام کردند سیاره ای هم اندازه زمین به دور نزدیک ترین ستاره به ما در منظومه شمسی یعنی پروکسیما قِنطورِس می شود.
در مقاله تازه منتشر شده در نشریه نجوم و اخترفیزیک آمده است که نسبت جرم این سیاره که پروکسیما بی نام دارد به جرم زمین 1.17 است، در منطقه قابل سکونت پروکسیما قنطورس قرار گرفته است و هر 11 بار یک دور به دور آن می گردد.
اولین بار در سال 2013 میکو توئومی از دانشگاه هرتفوردشر از روی داده های بایگانی شده به وجود این سیاره اشاره نمود. این تحقیقات در سال 2016 ادامه یافت. محققان معتقدند احتمالاً این سیاره می تواند نوعی از حیات فرازمینی در خود داشته باشد.
برداشت ساختگی از سیاره پروکسیما بی در حال گردش دور ستاره پروکسیما قنطورس- M. Kornmesser/EUROPEAN SOUTHERN OBSERVATORY/AFP
این پژوهشگران با اندازه گیری سرعت شعاعی به وجود این سیاره پی بردند. آن ها با استفاده از طیف نگارِ اشل برای سیاره های فراخورشیدی صخره ای و مشاهدات طیف نمایی پایدار (اسپرسو) که روی تلسکوپی در شیلی نصب شده پیروز به این کار شدند. دقت این ابزار سه برابر طیف نگار هارپس است که از آن برای سنجش سرعت پروکسیما قنطورس استفاده نموده اند.
سرعت شعاعی جسم نسبت به هر نقطه آهنگ تغییر فاصله آن جسم با آن نقطه است. وقتی سیاره ای به دور ستاره ای می گردد جاذبه گرانشی اش باعث می گردد آن ستاره به جلو و عقب حرکت کند. این جابه جایی کوچک باعث می گردد به علت جابه جایی داپلر طیف نوری ستاره کمی از دید ما جابه جا گردد. این پدیده با ابزاری حساس قابل اندازه گیری است.
پژوهشگران با استفاده از اسپرسو آشفتگی بسیار کوچکی را در سرعت پروکسیما قنطورس تشخیص دادند و از روی آن به وجود این سیاره پی بردند. میشل مه یر اخترفیزیکدان برنده جایزه نوبل گفت با استفاده از اسپرسو می توانیم جرم این سیاره را با دقتی بیش از یک دهم جرم زمین اندازه بگیریم. او این پدیده را کاملاً ناشناخته توصیف می نماید.
پروکسیما قنطورس حدود 4.2 سال نوری از خورشید فاصله دارد و طبق برآورد ناسا تقریباً 73 هزار سال طول می کشد تا به این سیاره برسیم مگر آن که فناوری بشر پیشرفت کند.
پژوهشگران به روش های پیش رانش یونی، پیش رانش گرمایی هسته ای، پیش رانش تپنده هسته ای و بادبان لیزری برای سفر به این سیاره فکر نموده اند.
فرانچسکو په په استاد بخش ستاره شناسی دانشکده علوم دانشگاه جنوا در ایتالیا در بیانیه ای گفت: در 17 سال گذشته از عملکرد هارپس که به کشف صدها سیاره فراخورشیدی یاری نموده بسیار راضی بوده ایم. بسیار خرسندیم که اسپرسو می تواند حتی بهتر از هارپس اندازه گیری کند. این نتیجه شاد نماینده پاداش 10 سال کار گروهی است.
آلخاندرو سوارز ماسکارینو نویسنده اصلی این مقاله گفت: اطمینان از وجود پروکسیما بی کار مهمی بود. این سیاره یکی از جالب ترین سیاره هایی است که تا به حال در منظومه شمسی شناخته شده اند.
فاصله پروکسیما بی از ستاره اش در مقایسه با فاصله زمین از خورشید حدود 20 بار کمتر است. با این حال میزان انرژی دریافتی این سیاره مشابه انرژی دریافتی زمین است. اگر مواد مایع روی این سیاره وجود داشته باشد ممکن است حیات هم در آن باشد. اما پژوهشگران گفته اند برای معلوم شدن این موضوع هنوز راه بسیار درازی در پیش دارند.
کریستف لوویس پژوهشگر بخش ستاره شناسی دانشگاه جنوا گفت: آیا این سیاره جوی دارد که از آن در برابر اشعه های کشنده محافظت کند؟ اگر بله، آیا این جو حاوی عناصر شیمیایی حیات بخش هست یا نه؟
ممکن است سیاره دومی هم وجود داشته باشد که دور این ستاره می گردد، چون این گروه تحقیقاتی شواهدی از علامت های دیگری نیز از خلال این داده ها به دست آورده اند، اما نتوانسته اند منشأ آن را تعیین نمایند.
استاد په په گفت: اگر منشأ این علامت ها سیاره ای باشد جرم سیاره دومی که همراه پروکسیما بی است باید کمتر از یک سوم جرم زمین باشد. در این صورت این سیاره کوچک ترین سیاره ای خواهد بود که تا به حال ابعادش با روش سرعت شعاعی اندازه گرفته اند.
منبع: گردشبان